相应部3相应15经/第二战争经(憍萨罗相应/有偈篇/祇夜)

那时,摩揭陀国王韦提希子阿阇世集结了包括象兵、马兵、车兵、步兵的四种军队,向拘萨罗国王波斯匿进军至迦尸国。拘萨罗国王波斯匿听说:"摩揭陀国王韦提希子阿阇世集结四种军队向我进军至迦尸国。"于是拘萨罗国王波斯匿也集结四种军队,迎战摩揭陀国王韦提希子阿阇世至迦尸国。摩揭陀国王韦提希子阿阇世与拘萨罗国王波斯匿展开战斗。在这场战斗中,拘萨罗国王波斯匿打败了摩揭陀国王韦提希子阿阇世,并活捉了他。

这时拘萨罗国王波斯匿想:"虽然这个摩揭陀国王韦提希子阿阇世对我这个没有加害他的人却加害,但他毕竟是我的外甥。我不如没收他所有的象兵、马兵、车兵、步兵,然后放他一命。"

于是拘萨罗国王波斯匿没收了摩揭陀国王韦提希子阿阇世所有的象兵、马兵、车兵、步兵,然后放了他一命。

那时,许多比丘在上午时分穿好衣服,拿着钵和袈裟进入舍卫城乞食。乞食完后,饭后返回时去到世尊那里,向世尊礼敬后坐在一旁。坐在一旁的比丘们对世尊说:

"大德,这里摩揭陀国王韦提希子阿阇世集结四种军队向拘萨罗国王波斯匿进军至迦尸国。大德,拘萨罗国王波斯匿听说:'摩揭陀国王韦提希子阿阇世集结四种军队向我进军至迦尸国。'于是,大德,拘萨罗国王波斯匿也集结四种军队,迎战摩揭陀国王韦提希子阿阇世至迦尸国。大德,摩揭陀国王韦提希子阿阇世与拘萨罗国王波斯匿展开战斗。大德,在这场战斗中,拘萨罗国王波斯匿打败了摩揭陀国王韦提希子阿阇世,并活捉了他。大德,这时拘萨罗国王波斯匿想:'虽然这个摩揭陀国王韦提希子阿阇世对我这个没有加害他的人却加害,但他毕竟是我的外甥。我不如没收他所有的象兵、马兵、车兵、步兵,然后放他一命。'

"大德,于是拘萨罗国王波斯匿没收了摩揭陀国王韦提希子阿阇世所有的象兵、马兵、车兵、步兵,然后放了他一命。"

这时世尊了解这个意义后,说了这些偈颂:

"人欲掠夺他人时,趁机便行掠夺事,

 当别人来掠夺时,掠夺者反被掠夺。

 愚人以为安稳时,恶业尚未成熟时,

 一旦恶业成熟时,便要遭受诸苦恼。

 杀者必遇被杀报,胜者必遇被胜报,

 骂者必遇被骂报,恼者必遇被恼报,

 业报轮转如车轮,掠夺者终被掠夺。"

巴利语原版经文

SN.3.15/(5). Dutiyasaṅgāmasuttaṃ

　　 126. Atha kho rājā māgadho ajātasattu vedehiputto caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā rājānaṃ pasenadiṃ kosalaṃ abbhuyyāsi yena kāsi. Assosi kho rājā pasenadi kosalo– “rājā kira māgadho ajātasattu vedehiputto caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā mamaṃ abbhuyyāto yena kāsī”ti. Atha kho rājā pasenadi kosalo caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā rājānaṃ māgadhaṃ ajātasattuṃ vedehiputtaṃ paccuyyāsi yena kāsi. Atha kho rājā ca māgadho ajātasattu vedehiputto rājā ca pasenadi kosalo saṅgāmesuṃ. Tasmiṃ kho pana saṅgāme rājā pasenadi kosalo rājānaṃ māgadhaṃ ajātasattuṃ vedehiputtaṃ parājesi, jīvaggāhañca naṃ aggahesi. Atha kho rañño pasenadissa kosalassa etadahosi– “kiñcāpi kho myāyaṃ rājā māgadho ajātasattu vedehiputto adubbhantassa dubbhati, atha ca pana me bhāgineyyo hoti. Yaṃnūnāhaṃ rañño māgadhassa ajātasattuno vedehiputtassa sabbaṃ hatthikāyaṃ pariyādiyitvā sabbaṃ assakāyaṃ pariyādiyitvā sabbaṃ rathakāyaṃ pariyādiyitvā sabbaṃ pattikāyaṃ pariyādiyitvā jīvantameva naṃ osajjeyyan”ti.

　　 Atha kho rājā pasenadi kosalo rañño māgadhassa ajātasattuno vedehiputtassa sabbaṃ hatthikāyaṃ pariyādiyitvā sabbaṃ assakāyaṃ pariyādiyitvā sabbaṃ rathakāyaṃ pariyādiyitvā sabbaṃ pattikāyaṃ pariyādiyitvā jīvantameva naṃ osajji.

　　 Atha kho sambahulā bhikkhū pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya sāvatthiṃ piṇḍāya pavisiṃsu. Sāvatthiyaṃ piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkantā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te bhikkhū bhagavantaṃ etadavocuṃ–

　　 “Idha bhante, rājā māgadho ajātasattu vedehiputto caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā rājānaṃ pasenadiṃ kosalaṃ abbhuyyāsi yena kāsi. Assosi kho, bhante, rājā pasenadi kosalo– ‘rājā kira māgadho ajātasattu vedehiputto caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā mamaṃ abbhuyyāto yena kāsī’ti. Atha kho, bhante, rājā pasenadi kosalo caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā rājānaṃ māgadhaṃ ajātasattuṃ vedehiputtaṃ paccuyyāsi yena kāsi. Atha kho, bhante, rājā ca māgadho ajātasattu vedehiputto rājā ca pasenadi kosalo saṅgāmesuṃ. Tasmiṃ kho pana, bhante, saṅgāme rājā pasenadi kosalo rājānaṃ māgadhaṃ ajātasattuṃ vedehiputtaṃ parājesi, jīvaggāhañca naṃ aggahesi. Atha kho, bhante, rañño pasenadissa kosalassa etadahosi– ‘kiñcāpi kho myāyaṃ rājā māgadho ajātasattu vedehiputto adubbhantassa dubbhati, atha ca pana me bhāgineyyo hoti. Yaṃnūnāhaṃ rañño māgadhassa ajātasattuno vedehiputtassa sabbaṃ hatthikāyaṃ pariyādiyitvā sabbaṃ assakāyaṃ sabbaṃ rathakāyaṃ sabbaṃ pattikāyaṃ pariyādiyitvā jīvantameva naṃ osajjeyyan’”ti.

　　 “Atha kho, bhante, rājā pasenadi kosalo rañño māgadhassa ajātasattuno vedehiputtassa sabbaṃ hatthikāyaṃ pariyādiyitvā sabbaṃ assakāyaṃ pariyādiyitvā sabbaṃ rathakāyaṃ pariyādiyitvā sabbaṃ pattikāyaṃ pariyādiyitvā jīvantameva naṃ osajjī”ti. Atha kho bhagavā etamatthaṃ viditvā tāyaṃ velāyaṃ imā gāthāyo abhāsi–

　　 “Vilumpateva puriso, yāvassa upakappati;

　　 Yadā caññe vilumpanti, so vilutto viluppati.

　　 “Ṭhānañhi maññati bālo, yāva pāpaṃ na paccati;

　　 Yadā ca paccati pāpaṃ, atha dukkhaṃ nigacchati.

　　 “Hantā labhati hantāraṃ, jetāraṃ labhate jayaṃ;

　　 Akkosako ca akkosaṃ, rosetārañca rosako.

　　 Atha kammavivaṭṭena, so vilutto viluppatī”ti.